“Dil ve İşgal: Eliezer Ben-Yehuda ve Modern İbranicenin Doğuşu” adlı kitap, Belarus doğumlu dilbilimci Eliezer Ben-Yehuda’nın hayat hikâyesine ve İbraniceyi yeniden konuşma dili hâline getirme sürecindeki öncü rolüne odaklanıyor.
Ben-Yehuda, 1881’de Kudüs’e yerleştikten sonra İbraniceyi modern bir iletişim dili olarak canlandırmak için yoğun çaba sarf etti. Bu çabaları sonucunda binlerce makale ve 17 ciltlik dev bir İbranice sözlük bıraktı. Kitap, aynı zamanda İbranicenin modern hayatta tekrar sahneye çıkmasının Filistin topraklarının Siyonistler tarafından işgalinde hayatî bir etki yaptığını vurguluyor.
Yahudilerin ortak bir konuşma ve iletişim diline kavuşmasının işgali sistematik hâle getirdiğine ve hızlandırdığına işaret ediyor. Bu metin, günümüzde İslâm dünyasını adeta kilitleyen Filistin meselesinin çözümü için nasıl bir ciddiyetle ve disiplinle çalışılması gerektiğini gösteriyor.
“Dil ve İşgal: Eliezer Ben-Yehuda ve Modern İbranicenin Doğuşu” adlı kitap, Eliezer Ben-Yehuda’nın hayatını ve İbraniceyi modern bir iletişim dili olarak canlandırma çabalarını ele alıyor. İşte kitapta vurgulanan bazı önemli dönemler ve olaylar:
1. Eliezer Ben-Yehuda’nın Göçü (1881): Ben-Yehuda, Belarus’tan Kudüs’e göç etti. Bu göç, İbraniceyi yeniden canlandırma misyonunun başlangıcı oldu.
2. İbraniceyi Yeniden Canlandırma Çabaları: Ben-Yehuda, İbraniceyi günlük yaşamda kullanılabilir bir dil hâline getirmek için yoğun çaba sarf etti. Binlerce makale yazdı ve 17 ciltlik dev bir İbranice sözlük hazırladı.
3. Filistin Topraklarının Siyonist İşgali (20. yüzyıl başları): İbraniceyi yeniden canlandırma süreci, Filistin topraklarının Siyonistler tarafından işgal edilmesiyle paralel gelişti. Yahudiler arasında ortak bir konuşma dili oluşturmak, işgali sistemli hâle getirdi ve hızlandırdı.
4. İbranice Dilinin Modern Hayatta Yeniden Sahneye Çıkışı: Ben-Yehuda’nın çabaları, İbraniceyi modern hayatta tekrar sahneye çıkardı. Bugün İsrail’in resmi dili olan İbranice, bu çabaların bir sonucudur.
Bu dönemler ve olaylar, kitapta Ben-Yehuda’nın yaşamı ve İbraniceyi yeniden canlandırma süreci bağlamında ele alınmaktadır.
Eliezer Ben-Yehuda, İbraniceyi modern bir iletişim dili olarak canlandırma çabalarıyla tanınan bir dilbilimci ve gazete editörüdür. İşte onun hayatından bazı önemli noktalar:
Doğum ve İlk Yıllar: Eliezer Ben-Yehuda, 7 Ocak 1858’de Rus İmparatorluğu’nun Luzhky şehrinde (şu anki Belarus’un Vitsebsk Voblast bölgesi) doğdu. Üç yaşında geleneksel Yahudi eğitimi aldı ve İbranice üzerine eğitim almaya başladı.
Paris’teki Eğitim: Sorbonne Üniversitesi’nde eğitim gördü. İbraniceyi canlandırmanın bir ulusu canlandırmak için ortak bir dilin gerekliliği olduğuna ikna oldu.
İbraniceyi Yeniden Canlandırma Çabaları: 1881’de Kudüs’e yerleşti ve İbraniceyi modern bir iletişim dili olarak canlandırmak için yoğun çaba sarf etti. Binlerce makale yazdı ve 17 ciltlik dev bir İbranice sözlük hazırladı.
Siyonizm ve İbranice: Siyonizm ile İbranicenin bir arada olabileceğini savundu ve İbraniceyi sadece ulusun canlandırılması ve anavatanlarına dönülmesi sürecinde canlı tutulabileceğini ifade etti.
Aile Hayatı: İlk eşi Devora Jonas veremden hayatını kaybetti. Daha sonra Paula Beila Jonas ile evlendi ve yeni eşi İbranice bir isim olan “Hemda” adını aldı.
Eliezer Ben-Yehuda, İbraniceyi modern hayatta tekrar sahneye çıkaran en önemli figürlerden biridir ve İsrail’in resmi dili olan İbranice, onun çabalarının bir sonucudur.
“Dil ve İşgal: Eliezer Ben-Yehuda ve Modern İbranicenin Doğuşu” adlı kitap, İbraniceyi modern bir iletişim dili olarak canlandırma çabalarına odaklanıyor. Bu süreci anlamak için İbraniceyi yeniden doğuşunu ve Eliezer Ben-Yehuda’nın rolünü inceleyelim:
1. Yaklaşık 2000 Yıl Aradan Sonra: İbranice, yaklaşık 2000 yıl boyunca büyük ölçüde liturji ve edebiyat dili olarak kullanıldı. Ancak 19. yüzyılın üçüncü çeyreğinde Avrupa’da ivme kazanan ve 20. yüzyılın başlarından itibaren İsrail Ülkesi’nde yoğunlaşan çabalarla, modern bir yazı ve konuşma dili hâline getirildi.
2. Haskala Akımı: 18. yüzyılda başlayan “Haskala” (Yahudi Aydınlanması) akımı, İbraniceyi dinî amaçlar dışında da kullanılması için ilk adım oldu. Avrupa’daki Yahudi aydınları, seküler eğitim sürecine katılarak Avrupa aydınlanmasından pay almayı hedefledi.
3. Eliezer Ben-Yehuda’nın Rolü: 1881’de Kudüs’e yerleşen Ben-Yehuda, İbraniceyi modern bir iletişim dili olarak canlandırmak için yoğun çaba sarf etti. Binlerce makale yazdı ve 17 ciltlik dev bir İbranice sözlük hazırladı. Oğlu İttamar Ben-Avi, modern tarihte İbraniceyi ana dili olarak öğrenen ilk kişi oldu.
4. Sözlü ve Yazılı İbranice Birleşimi: Yazılı İbranice Avrupa şehirlerinde, sözlü İbranice ise bugünkü İsrail’in olduğu bölgede gelişiyordu. Bu iki ayrı gelişme 1900’lerin başlarında birleşmeye başladı.
İbraniceyi yeniden canlandırma süreci, Orta ve Doğu Avrupa Yahudileri tarafından gerçekleştirilen bir süreçti ve İbraniceye özgü bir durumdur. Bu çabalar, İbraniceyi modern hayatta tekrar sahneye çıkardı ve günümüzde İsrail’in resmi dili olarak kullanılmaktadır.
Kitabı satın almak için tıklayın.
